Mononukleoza - zakaźna choroba zapomniana.

Zwana też chorobą pocałunków, bo ślina jest jedną z najprostszych dróg do zakażenia. Dzieci najczęściej zarażają się przez picie ze wspólnych butelek, jedzenie tej samej kanapki, wkładanie do buzi różnych przedmiotów. Chorobę tę wywołuje wirus Epsteina-Barra (EBV), który jest jednym z najpopularniejszych wirusów - szacuje się, że co najmniej 80% populacji jest jego nosicielem. Bardzo często wielu z nas nie jest tego świadoma - być może u nich mononukleoza w dzieciństwie przebiegła zupełnie bezobjawowo, bądź miała postać bardzo łagodną i nie została właściwie zdiagnozowana. Wirus EBV pozostaje w organizmie w postaci latentnej (ukrytej), bytuje w limfocytach B i w skrajnie dogodnych warunkach (np. bardzo niska odporność - AIDS) może dojść do jego reaktywacji. Choć z zasady na mononukleozę choruje się tylko raz.








Moje córki mononukleozę mają już za sobą. U Zuzi została wykryta zupełnie przez przypadek - trafiłyśmy do szpitala z ostrą biegunką, wymiotami i z obawą przed odwodnieniem. Miała wtedy 1,5 roku. Po wykonaniu podstawowych badań z krwi okazało się, że charakterystyczne dla mononukleozy (teraz już wiem) wskaźniki jak transaminazy wątrobowe ALAT i ASPAT, limfocyty i leukocyty są znacznie powyżej norm. Dodatkowo charakterystyczne widoczne gołym okiem objawy, które wystąpiły u Zuzi:
- biały nalot na migdałkach i języku
- powiększone węzły chłonne na szyi
- wyraźnie spuchnięte powieki
- czerwona, bardzo drobna wysypka na buzi, brzuszku, plecach i rączkach (występuje po podaniu amoksycyliny - zwykle po uprzednim rozpoznaniu anginy - w 98% przypadków).

Po 7 dniowym pobycie w szpitalu, jedna młoda pani doktor wpadła na pomysł, by zrobić badanie na obecność przeciwciał IgG - VCA.  Wynik pozytywny - odetchnęliśmy z ulgą, gdyż "przy tych objawach i wynikach badań mogło to być coś znacznie bardziej poważnego" - cytuję słowa lekarzy ze szpitala. 

Maja zachorowała na mononukleozę w wieku 2 lat i 4 m-cy. Chodziła już do przedszkola i większość dzieci u niej w grupie chorowało wtedy na anginę - przynajmniej tak myśleli lekarze i ich rodzice. U Mai również lekarz na pogotowiu zdiagnozował tę chorobę i przepisał antybiotyk (amoksycylinę). Jeden nie zadziałał, przepisał kolejny - również amoksycylina+kwas klawulanowy - ten miał być bardziej skuteczny. Szczególnych efektów jednak także nie osiągnął. Po 2 tyg. Maja wciąż była niedoleczona, więc poszłyśmy do pediatry-miała niepokojąco powiększone węzły chłonne na szyi, co było bezwzględnym wskazaniem do wykonania badań z krwi. M.in. zbadano transaminazy wątrobowe, leukocyty i limfocyty. Wyniki były bardzo złe. Gdybym nie skojarzyła sytuacji sprzed lat, pewnie zgodziłabym się na zalecaną przez lekarza hospitalizację w celu diagnozy, jednak postanowiłam wstrzymać się z tą decyzją i na własną rękę przebadać Maję pod kątem mononukleozy. Najpierw zrobiłyśmy szybki test lateksowy, który wyszedł negatywnie - jednak podobno w tak wczesnym stadium choroby i u tak małego pacjenta test ten niekoniecznie musi pokazać obecność wirusa. Dopiero badanie na przeciwciała IgG-VCA po kilku dniach pokazały zadowalający ponownie wynik - pozytywny. 

Skojarzyłam po czasie kilka charakterystycznych znów objawów:

-maja ok.2 tyg przed zachorowaniem na "anginę" skarżyła się często na ból główki i brzuszka - kilka dni pod rząd,

- gorączka ok. 38-39 stopni utrzymująca się przez ponad tydzień,

- ból gardła - objawy bardzo podobne do anginy ropnej (biały nalot na migdałkach i podniebieniu)

- podwyższone znacznie transaminazy wątrobowe ALAT i ASPAT, leukocytoza i limfocytoza w wynikach badań krwi,

-z uwagi na ból brzuszka wykonaliśmy USG jamy brzusznej, jednak i wątroba i śledziona były normalnych rozmiarów (często zdarza się wtedy, że są znacznie powiększone).

Jedyne, co dawało mi wątpliwość (jeszcze przed otrzymaniem wyników badań na przeciwciała) to brak jakiejkolwiek wysypki po podaniu dwóch antybiotyków z amoksycyliną. Najwyraźniej jednak Maja znalazła się wśród tych 2%, u których objaw taki nie występuje. 

Zgłosiłam w przedszkolu fakt, że u Mai zdiagnozowano mononukleozę, zaleciłam również przekazanie tej informacji innym rodzicom dzieci, u których wystąpiły w ostatnim czasie objawy anginopodobne. Ważne jest, by zdiagnozować właściwie mononukleozę, gdyż w wyniku jej przechorowania dziecko ma znacznie obniżony system odpornościowy i przez co najmniej 6 m-cy nie może przyjmować żadnych szczepionek. W naszej sytuacji, po otrzymaniu pozytywnego wyniku Mai, nawet Kuba miał przesunięte szczepienia o 2 m-ce. 

Mononukleozę leczy się jedynie objawowo - paracetamol na zbicie gorączki, środki przeciwbólowe na ból gardła itp. Nie wymaga hospitalizacji - choć niestety zazwyczaj dopiero po dłuższym pobycie malucha w szpitalu lekarze "wpadają" na pomysł, by przebadać dziecko pod tym kątem. Nie w każdym laboratorium wykonuje się to badanie, ja z surowicą dziewczyn jeździłam do szpitala zakaźnego ponad 40 km. 

W tym tygodniu usłyszałam, że dziecko koleżanki mojej mamy zostało przetransportowane do szpitala w Warszawie, gdzie w końcu stwierdzono mononukleozę, a w szpitalu w swojej miejscowości nikt się na tym nie poznał. W momencie, gdy Maja chorowała, dowiedziałam się od koleżanki, która pracuje u nas w szpitalu na oddziale dziecięcym, że "leży właśnie jeden chłopiec z mononukleozą" - oczywiste było, że musiał aż trafić na oddział, by dowiedzieć się, co jest grane... Pediatra moich dzieci była naprawdę zaskoczona moim pomysłem, by zamiast kłaść Maję do szpitala, sprawdzić wcześniej, czy to przypadkiem nie mononukleoza. Oczywiście nie wpadłabym na to, gdyby nie wcześniejsze doświadczenia z Zuzią. 

Stąd więc pomysł na ten post.